پویش ارتقای آگاهی مادران و سلامت باروری با شعار «مادر آگاه، سلامت بارداری، نوزاد سالم»، از چهاردهم بهمن، با هدف افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت سلامت مادر و نوزاد و راهکارهای دستیابی به این مهم، در استان فارس آغاز شده و تا بیست و هشتم بهمن ادامه دارد.

 

زایمان یک امر طبیعی است که بر اساس برخی از تغییرات منظم و طبیعی، به صورت خود به خود انجام می شود، اما با این وجود در همه مادران باردار، روند زایمان یکسان نیست؛ چرا که عوامل متعددی از جمله عوامل جسمی و برخی از بیماری ها و همچنین شرایط جنین می تواند سیر حاملگی را تغییر داده و باعث جلوگیری از امکان زایمان طبیعی شود.

با این وجود تنها درصد معدودی از زایمان ها منجر به زایمان به روش سزارین می شود و بیشتر بانوان می توانند زایمان را به روش طبیعی انجام دهند.

مزایای زایمان طبیعی:

·         در زایمان طبیعی مدت بستری در بیمارستان کوتاه تر و توانایی برگشت مادر به روال قبل و انجام کارهای روزانه سریع تر است.

·         مقدار خونی که مادر در طی زایمان طبیعی از دست می دهد، حدود دو برابر کمتر از زایمان به روش سزارین است.

·         خطرات بیهوشی در زایمان طبیعی وجود ندارد.

·         ابتلا به عفونت در زایمان به روش طبیعی کمتر از زایمان به روش سزارین است.

·         مادری که زایمان طبیعی داشته باشد در امر شیردهی و دادن آغوز به نوزاد خود موفق تر است؛ چرا که خوردن آغوز به عنوان نخستین واکسن برای نوزاد بسیار مفید است.

·         زایمان طبیعی از نظر اقتصادی هزینه کمتری برای مادر دارد.

معایب زایمان سزارین:

·         مادرانی که زایمان آنها به روش سزارین انجام می شود، برای التیام یافتن محل زخم باید فعالیت های عادی خود را به مدت چند هفته محدود کنند.

·         عمل سزارین، مادر را در معرض خطراتی از جمله ابتلا به خونریزی، احتمال نیاز به تزریق خون، خطرات بیهوشی، چسبندگی جفت، پارگی رحم و به دنبال آن خروج کامل رحم قرار می دهد.

·         خطر تولد نوزاد نارس در بارداری بعدی، ابتلا به زردی و مشکلات تنفسی، احتمال ابتلا به آسم و دیابت نوع یک، آسیب به نوزاد با تیغ جراحی در زایمان سزارین افزایش می یابد.

·         بعضی از مادران تمایل دارند در طول مدت زایمان خود هوشیار بوده و به طور کامل در جریان روند زایمان قرار گیرند؛ در مدت انجام عمل سزارین ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود، در نتیجه تاخیر در تماس اولیه نوزاد با مادر موجب به تعویق افتادن ایجاد رابطه عاطفی میان آنها و شروع شیردهی می شود.

·         در روزهای نخست پس از سزارین درد بسیار شدید در ناحیه شکم و لگن احساس می شود.

البته باید توجه کرد که در موارد زیر با تشخیص متخصص زنان و زایمان، انجام زایمان به صورت سزارین پیشنهاد می شود:

·         لگن کوچک

·         وزن و بزرگی نوزاد به حدی باشد که نتواند به سلامتی از لگن مادر در هنگام زایمان عبور کند.

·         حاملگی چند قلو

·         نمای غیر طبیعی جنین

·         ابتلا مادر به بیماری های زمینه ای مانند فشارخون بالا و دیابت ممکن است انجام عمل سزارین لازم باشد که در چنین مواردی با تشخیص متخصص زنان و زایمان عمل سزارین انجام  می شود.

«سارا حمزه لو مقدم»، کارشناس سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز